zondag 30 oktober 2011

Dapper

Het is half negen, zondagochtend. Ik heb net een half uur door mijn geboortestad Maastricht gewandeld en nu zit ik in een hotel aan het prachtige Onze Lieve Vrouweplein koffie te drinken.
Ik wacht. Ik wacht totdat mijn lief straks een masterclass fotografie gaat geven hier
100 meter vandaan. Ik vind het zo moedig dat hij dat aangaat, want ik weet hoeveel moeite het hem kost voor een grote groep te staan. En toch heeft hij de uitdaging aangenomen. Vandaag gaat hij een grote groep mensen inspireren. En daar hoeft hij niet veel voor te doen, want zijn foto's spatten van de kracht en de inspiratie.

Ik zit in het hotel en lees over dappere mensen in het onderwijs. Mensen die durven te zeggen dat het huidige onderwijs niet deugt. Niet zozeer omdat de leerkrachten niet deugen, maar omdat sommige mensen aan de randen van het onderwijs (ministers, inspectie, managers) denken dat onderwijs beter wordt van toetsen, afstreeplijsten, protocollen en handelingsplannen. Dat wat kinderen nodig hebben vooral goede instructie, veel taalonderwijs en rekenen is. En ondertussen staan er steeds mee kinderen op tegen dit systematische leer-denken: ADHD-ers, autisten, hoogebegaafden, HSP-ers. Het is oude koek in een nieuwe verpakking: het kind moet opgepimpt en dat doe je met behulp van kennis. En die kennis is in handen van volwassenen. En die kennis is absoluut. Daar kan niet aan getornd worden. Maar komt die kennis niet ook veelal uit een andere tijd? Een tijd waarin er winnaars en verliezers waren? Dat de macht bij de sterken lag? En er vervolgens bedacht is dat dat anders moet. Dat iedereen precies dezelfde kansen moet krijgen. En dezelfde behandeling. En dezelfde kennis. Zodat ze later in ieder geval niet kunnen zeggen dat ze de kans niet hebben gekregen.

Ik denk dat kinderen gezien willen worden in wie ze zijn. Dat vraagt juist geen eenduidige aanpak, want diversiteit kan je alleen tegemoet treden met diverse benaderingen. Kinderen kunnen zelf verantwoordelijkheid dragen over hun eigen ontwikkeling. De rest van hun leven zijn ze namelijk afhankelijk van zichzelf. Daar zullen ze het mee moeten doen. Wat we nu doen is ze afhankelijk maken van een systeem, waarin al bepaald is wat goed en fout is. Wat goede en slechte kennis is. Wie goede en slechte mensen zijn. Wat een goede baan is en wat een slechte. We leren ze hoe ze daar naadloos in kunnen passen
Ik geloof dat kinderen alleen commitment en een mooie leeromgeving nodig hebben die recht doet aan hun natuurlijke ontwikkeldrang. En die drang vereist ruimte. Ruimte om te denken, twijfelen, uitproberen, falen (heel belangrijk: leren te falen!!! Ik leer het nu pas) en bewegen.
En wat doen we ondertussen? We geven ze kennis, regels, handleidingen voor het leven. Daar toetsen we ze op en vervolgens volgt de beoordeling. Daar klopt toch iets niet?

We willen zo graag alles onder controle hebben. En ik heb er geen zin meer in. Het geeft mij geen voldoening. Ik wil contact. Ik wil dapper zijn. Niet om toegeklapt te worden. Heldendom boeit me niet. Maar echtheid wel.
Ik wil echtheid. Ik begin bij mezelf. Wie ben ik echt?